شیرهای کنترلی با توجه به طراحی داخلی بدنه و نوع دیسک ، جهت كنترل جريان و فشار سیال بکار میروند.

گلوب

حرکت دیسک عمود بر محور خط لوله می‎باشد و سیال طی دو مرحله چرخش 90 درجه از شیر عبور می‎نماید.
قابلیت کنترل مطلوب پارامترهای سیال و تنظیم خودکار موقعیت دیسک نسبت به نشیمنگاه بدنه بدلیل طرح اتصال محور و دیسک .
باز و بسته کردن شیر علاوه بر حالت دستی، با نصب عملگر پنوماتیک، برقی و هیدرولیک نیز مقدور می باشد.

کنترل اتوماتیک

اصول کار شیرهای کنترلی اتوماتیک نوع دیافراگمی بر اساس اصل تعادل نیروهای متناظر فشار ورودی، خروجی و محفظه‌ کنترل می‌باشد.
عملکرد خودکار است یعنی از هیدرولیک سیال برای کنترل استفاده نموده و بعد از تنظیم اولیه احتیاجی به فرمان ندارد.
هندسه‌ داخل بدنه، نوع حرکت دیسک، وجود فنر و دیافراگم، امكان عملکرد شیر به شکل اتوماتیک را فراهم نموده است.
در شیر های کنترلی ،وظیفه‏ کنترل تغییرات و درصد گشودگی شیر غالبا به عهده تجهیزی بنام پایلوت است که در مدار فرمان قرار دارد.

سوزنی

شیر سوزنی برای كنترل فشار و تنظیم جریان در خطوط پمپاژ، ثقلی، انتقال، آبرسانی و تخلیه به مخازن استفاده می‎شود.
در صورت دقت پارامترهای ورودی نرم افزار، می‎توان سطح صدا، لرزش، کاویتاسیون و فلشینگ در محدوده قابل قبول کنترل نمود.
شکل هندسی دهانه خروجی (سیلندر) دارای طراحی ‎های متفاوتی از جمله نوع ساده (معمولی)، پره ای، سوراخدار و شیاردار می‎باشد.
نوع سیلندر خروجی بر اساس شرایط هیدرولیکی، جهت تامین دبی و ایجاد افت فشار، جلوگیری از ‎کاویتاسیون انتخاب می‌ شوند.

شیرهای کنترلی تخلیه مخروط ثابت

در انتهای خطوط انتقال، خروجی سدها و نیروگاههای آبی جهت تخلیه، قطع و وصل، کنترل و تنظیم جریان بکار میرود.
با نزدیک و دور شدن غلاف استوانه ای شکل از مخروط، بستن و باز شدن شیر را میسر می ‎شود.
گیربکس بیرون از منطقه تحت فشار است که مزیت بارز این شیر نسبت به هالوجت از نظر سهولت تعمیر می‎باشد.
طراحی قسمت داخلی بدنه شیر دارای حداقل مانع در ورودی سیال بوده و زاویه مخروطی در انتهای بدنه قرار دارد.
با این طراحی، عبور اجسام خارجی با طول‎های بلند مانند الوار چوب و … از داخل شیر امکانپذیر می شود.
بسته به شرایط هیدرولیکی ، شیر تخلیه مخروط ثابت در دو نوع هوددار و بدون هود مورد استفاده قرار می‎گیرد.

شیر غلافی

در انتهای خطوط انتقال، خروجی سدها و نیروگاههای آبی جهت تخلیه، قطع و وصل، کنترل و تنظیم جریان بکار میرود.
شیرهای غلافی غالبا به عنوان شیر تخلیه به فضای آزاد در ورودی کانال‎های آبیاری روباز نیز مورد استفاده قرار می‎گیرند.
همانند شیرهای تخلیه به فضای آزاد در انتهای مسیر نصب و پاشش در قسمت خروجی، داخل کانال و رودخانه ندارد.
داخل حوضچه‎ نصب میشود که تخلیه در قسمت انتهایی حوضچه انجام شده، سپس سیال از قسمت بالای آن سرریز میشود.
برای شیر غلافی محاسبه ابعاد حوضچه نصب و ابعاد سرریز در طراحی سازه‌ی حوضچه‎ تخلیه‏ این شیر حائز اهمیت می‎باشد.